سرولوژی و تست های سرولوژی، آزمایش خون است به منظور بررسی آنتی بادی ها در خون. انواع مختلفی از تست های سرولوژی وجود دارد که به تشخیص بیماری های مختلف کمک می کند. تمامی تست های سرولوژی یک وجه مشترک دارند و آن هم اهمیت دادن به پروتئین های موجود در سیستم ایمنی بدن می باشد.
سیستم ایمنی بدن با تخریب عوامل بیگانه و خارجی که منجر به بروز بیماری می شوند، مسئول حفظ سلامت بدنی می باشد.

دلایل انجام تست های سرولوژی

انجام تست های سرولوژی به تشخیص علت بروز بیماری و هم چنین فعالیت سیستم ایمنی کمک می کند.
آنتی ژن ها، موادی هستند که باعث تحریک پاسخ های ایمنی می شوند. این مواد می توانند از راه دهان و یا زخم های پوستی به بدن راه پیدا کنند. باکتری ها، قارچ ها، ویروس ها و انگل ها از جمله آنتی ژن ها هستند.
سیستم ایمنی با تولید آنتی بادی از بدن در برابر این آنتی ژن ها محافظت می کند. این آنتی بادی ها، ذراتی هستند که با اتصال به آنتی ژن ها مانع فعالیت آن ها می شوند. با انجام آزمایش خون، نوع آنتی بادی، آنتی ژن و هم چنین نوع عفونت نیز مشخص می شود.
در برخی موارد، بدن اشتباها بافت های سالم را بیگانه شناسایی می کند و آنتی بادی های غیر ضروری تولید می کند که چنین شرایطی، منجر به بروز اختلالات اتوایمیون (خود ایمن) خواهد شد. تست های سرولوژی به تشخیص این قبیل آنتی بادی ها و اختلال اتوایمیون کمک می کند.

انواع تست های سرولوژی

جهت انجام تست های سرولوژی، آزمایش خون ساده از بیمار گرفته می شود. از آن جایی که تنوع آنتی بادی ها زیاد است، تست های سرولوژی گوناگونی موجود می باشد. از جمله:
– واکنش های آگلوتیناسیون که میزان اتصال آنتی بادی ها به آنتی ژن های خاص را نشان می دهد
– پرسی پیتاسیون که با سنجش میزان آنتی بادی در مایعات بدن، میزان شباهت آنتی ژن ها را نشان می دهد
– تست وسترن بلات که میزان وجود آنتی بادی ها در خون را با توجه به واکنش آن ها با آنتی ژن هدف نشان می دهد.

نتایج تست های سرولوژی

نتایج نرمال

در صورتی که نتایج این تست طبیعی و نرمال باشد، نشان از آن است که بدن در واکنش به آنتی ژن ها، آنتی بادی تولید می کند. عدم مشاهده آنتی بادی به معنای عدم ابتلا به عفونت می باشد.

نتایج غیر نرمال

وجود آنتی بادی در خون به معنای واکنش سیستم ایمنی به آنتی ژن در پی ابتلا به بیماری و یا عفونت در گذشته می باشد.
وجود آنتی بادی هم چنین می تواند به معنای ایمن بودن بدن در برابر یک و یا چند آنتی ژن باشد. بدین معنا که در صورتی که فرد در آینده در معرض این آنتی ژن قرار بگیرد، به بیماری و یا عفونت مبتلا نخواهد شد.

تست های سرولوژی به تشخیص شرایط و بیماری های مختلف کمک می کنند، از جمله:

– تب مالت که توسط باکتری ایجاد می شود
– آمیبیازیس که توسط انگل ایجاد می شود
– سرخک که توسط ویروس ایجاد می شود
– سرخجه که توسط ویروس ایجاد می شود
– HIV
– سیفلیس
– عفونت های قارچی

بعد از انجام تست های سرولوژی چه باید کرد؟

مراقبت بعد از انجام تست های سرولوژی به نوع آنتی بادی که تشخیص داده شده و هم چنین ماهیت سیستم ایمنی بستگی دارد.
آنتی بیوتیک و یا سایر داروها به درمان عفونت کمک می کنند. حتی در صورتی که نتیجه تست طبیعی و نرمال باشد، تست های بیشتر جهت اطمینان از عدم وجود عفونت انجام خواهد شد.
باکتری ها، ویروس ها، انگل ها و قارچ ها به مرور زمان تکثیر می یابند و بیشتر می شوند و سیستم ایمنی در واکنش به آن ها ، آنتی بادی های بیشتری تولید می کند.
نتایج تست هم چنین وجود آنتی بادی های مرتبط با شرایط مزمن مانند اختلالات اتوایمیون را نیز نشان می دهد.