با فرا رسیدن فصل سرما، آمار ابتلا به ویروس‌های مختلف تنفسی همچون آنفولانزا، کروناویروس و سرماخوردگی افزایش می‌یابد. اگرچه این بیماری‌ها می‌توانند علائمی مشابه داشته باشند، اما از نظر عامل بیماری‌زا، طول دوره بیماری و سرعت انتشار متفاوت هستند. در این مقاله ابتدا با چیستی آنفولانزا، علائم، تفاوت آن با کرونا، سپس با روش تشخیص قطعی آنفولانزا (تست PCR) و نحوه تفسیر نتایج آشنا خواهید شد.
آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا (Influenza) نوعی عفونت تنفسی است که عمدتاً بینی، حلق و مجاری تنفسی را درگیر می‌کند. اگرچه در برخی مواقع علائم آنفولانزا با سرماخوردگی یا حتی کروناویروس شباهت دارد، اما از نظر عامل ویروسی کاملاً متفاوت است. سرماخوردگی عموماً توسط راینوویروس‌ها (Rhinovirus) ایجاد می‌شود و کروناویروس هم عامل مختص به خود را دارد.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا هستند؟
- کودکان زیر ۲ سال
- افراد بالای ۶۵ سال
- کارکنان و پرسنل مراکز درمانی
- زنان باردار
- افراد با سیستم ایمنی تضعیف‌شده (بر اثر بیماری یا مصرف دارو)
- مبتلایان به بیماری‌های مزمن مانند آسم، بیماری قلبی، کلیوی و دیابت
- افراد با شاخص توده بدنی بالای ۴۰ (چاقی مفرط)
یکی از روش‌های مهم برای پیشگیری از ابتلا یا کاهش عوارض آنفولانزا، تزریق واکسن است. البته واکسن آنفولانزا صددرصد محافظت ایجاد نمی‌کند، اما به میزان قابل توجهی احتمال ابتلا و شدت بیماری را کاهش می‌دهد.
آشنایی با انواع ویروس‌های آنفولانزا
مانند کروناویروس که سویه‌های مختلفی دارد، آنفولانزا هم دارای چهار نوع A، B، C و D است.
- آنفولانزای نوع A و B: عامل اپیدمی فصلی آنفولانزا (پاییز و زمستان) هستند.
- آنفولانزای نوع C: معمولاً سبب علائم خفیف‌تری می‌شود.
- آنفولانزای نوع D: اغلب در حیوانات مشاهده می‌شود و شیوع انسانی کمی دارد.
در فصول سرد سال، معمولاً نوع A و B شایع‌ترین علت ابتلا به آنفولانزای حاد تنفسی هستند.
اهمیت انجام تست آنفولانزا
تشخیص صحیح آنفولانزا به‌خصوص در زمان شیوع فصلی یا همه‌گیری اهمیت دارد. اطلاع از ابتلا به آنفولانزا باعث می‌شود تا بیمار با استراحت کافی، مصرف داروهای ضدویروسی و مراقبت‌های تنفسی مناسب، از پیشرفت عوارض جدی‌تر جلوگیری کند. همچنین با آگاهی از نتیجه تست، خطر انتقال بیماری به دیگران کاهش می‌یابد.
تست آنفولانزا به روش آزمایشگاهی PCR
یکی از دقیق‌ترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای تشخیص آنفولانزا، تست PCR است. این روش با بررسی ژنتیک ویروس در نمونه اخذشده از فرد (نمونه ترشحات بینی یا حلق) وجود یا عدم وجود ویروس را شناسایی می‌کند.
مزایای روش PCR:
- دقت بالا: درصد خطای کم و تشخیص قطعی ویروس
- سرعت تشخیص: در کمترین زمان نتیجه قابل‌اطمینانی ارائه می‌دهد
- قابلیت افتراق از سایر ویروس‌ها: خصوصاً در تفکیک آنفولانزا از کرونا و سایر ویروس‌های مشابه تنفسی
شرایط و نحوه انجام تست آنفولانزا
برای انجام تست PCR آنفولانزا به آمادگی خاصی مانند ناشتایی نیاز نیست. تنها کافیست در زمان مقرر به آزمایشگاه مراجعه کنید. نمونه‌گیری معمولاً به وسیله‌ی سواب پنبه‌ای از بخش داخلی بینی یا پشت گلو انجام می‌شود.
تفسیر تست آنفولانزا
در برگه‌ی جواب آزمایش آنفولانزا (PCR) معمولاً با سه حالت زیر مواجه می‌شوید:
- Positive (مثبت): به معنای وجود ذرات ویروس آنفولانزا در نمونه است و نشان می‌دهد فرد مبتلا به آنفولانزا است.
- Negative (منفی): به معنای عدم مشاهده ویروس آنفولانزا در نمونه گرفته‌شده است.
- Invalid (نامعتبر): در صورت بروز خطا در نمونه‌گیری یا فرایند آزمایشگاهی، نتیجه آزمایش معتبر نخواهد بود و تست باید تکرار شود.
علائم آنفولانزا در بزرگسالان
معمولاً علائم آنفولانزا در مقایسه با سرماخوردگی، ناگهانی و شدیدتر بروز می‌کند. درحالی‌که در سرماخوردگی، علائم به‌تدریج ظاهر می‌شوند. شایع‌ترین علائم آنفولانزا در بزرگسالان عبارتند از:
- تب و لرز
- دردهای عضلانی
- سردرد شدید
- سرفه‌های خشک و مداوم
- احساس تنگی نفس
- ضعف و خستگی شدید
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- گلودرد
- درد چشمی
- اسهال و استفراغ (نادر در بزرگسالان؛ بیشتر در کودکان)
علائم آنفولانزا در کودکان
کودکان اغلب با علائمی شدیدتر و سریع‌تر از بزرگسالان مواجه می‌شوند. از جمله:
- تب بالا (اغلب بالاتر از ۳۹٫۴ درجه سانتی‌گراد)
- دردهای عضلانی و استخوانی
- سردرد
- گلودرد
- سرفه‌هایی که به مرور زمان وخیم‌تر می‌شوند
- تهوع و استفراغ
- اسهال
در صورت مشاهده علائم شدید مانند تب بالا، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا از بروز عوارض خطرناک جلوگیری شود.
چرا تشخیص و درمان به‌موقع آنفولانزا مهم است؟
- جلوگیری از عوارض ریوی مانند ذات‌الریه
- کاهش خطر انتقال به افراد آسیب‌پذیر (سالمندان، کودکان، بیماران خاص)
- شروع سریع‌تر داروهای ضدویروسی
- مدیریت بهتر علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری
تشخیص آنفولانزا در آزمایشگاه تشخیصی طبی و مولکولی شکوه (شهرقدس)
آزمایشگاه تشخیصی طبی و مولکولی شکوه با در اختیار داشتن کادری مجرب، از جمله اساتید دانشگاه در بخش‌های ویروس‌شناسی و میکروبیولوژی و همچنین مجهز بودن به تجهیزات مدرن در حوزه سلولی و مولکولی، امکان انجام انواع تست‌های تخصصی تشخیص آنفولانزا را فراهم آورده است.
مزایای انجام تست در آزمایشگاه شکوه
- بهره‌مندی از تیم متخصص و مجرب
- فراهم بودن امکانات مدرن مولکولی برای تشخیص قطعی
- نمونه‌گیری استاندارد و دقیق از مخاط بینی یا حلق
- ارائه خدمات در کوتاه‌ترین زمان و با بهترین دقت
آدرس آزمایشگاه: تهران، بلوار مصلی، روبروی بیمارستان ۱۲ بهمن (شهرقدس)
ساعت کار:
- شنبه تا چهارشنبه: ۶:۳۰ الی ۲۰
- پنجشنبه: ۷ الی ۱۹
وبسایت آزمایشگاه: shokouhlab.ir
جمع‌بندی
آنفولانزا یک بیماری تنفسی شایع در فصل‌های سرد سال است که می‌تواند با علائم ناگهانی و گاهی شدید همراه باشد. برای تشخیص دقیق و سریع این بیماری، انجام تست PCR آنفولانزا توصیه می‌شود. در صورت مشاهده علائم مشکوک یا ماندگاری طولانی علائم، حتماً به پزشک مراجعه کنید و در صورت نیاز، آزمایش تشخیصی دقیق انجام دهید.
با رعایت بهداشت فردی و تزریق واکسن آنفولانزا، می‌توانید تا حد زیادی از ابتلا و عوارض جدی این بیماری پیشگیری کنید. در صورت نیاز به آزمایش تخصصی، آزمایشگاه تشخیصی طبی و مولکولی شکوه در شهرقدس با برخورداری از تجهیزات و کادری متخصص، آماده ارائه خدمات به شما عزیزان است.
